Nowy Polski Ład – jakie zmiany czekają na nas podatników?

Oto najważniejsze z nich.

1. Zmiana zasad naliczania wysokości składki zdrowotnej oraz brak możliwości odliczenia jej od dochodu:

• Główną zmianą związaną ze składką zdrowotną jest jej brak możliwości odliczenia od podatku dochodowego. Zapłacone składki społeczne dalej obniżają podstawę do opodatkowania, czyli również wpływają na wysokość składki zdrowotnej. 
• Z racji, że składka zdrowotna jest obliczana na podstawie dochodu został również przesunięty termin opłacania składek – do 20 dnia następnego miesiąca.
• Składka zdrowotna będzie wynosiła:
  • na podatku liniowym (stawka 19%): 4,9% od dochodu z tytułu działalności gospodarczej. U podatników, którzy osiągają niskie dochody w wybranej formie opodatkowania składka zdrowotna nie może być niższa, niż 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł,
  • na podatku na zasadach ogólnych (stawka 17%, po przekroczeniu progu podatkowego, który również w nowym systemie podatkowych został podwyższony do kwoty 120 tyś. zł, stawka 32%): 9% od dochodu z tytułu działalności gospodarczej.  Składka zdrowotna nie może być niższa, niż 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł,
  •  W przypadku zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych składka zdrowotna wyniesie 9% określonej podstawy:

–  przy przychodach rocznych do 60 tyś. zł podstawa wyniesie 60% przeciętnego wynagrodzenia – 9 % tej podstawy, czyli wydatek około 330 zł,

–  przy przychodach rocznych od 60 tyś. zł do 300 tys. zł podstawa wyniesie 100% przeciętnego wynagrodzenia – 9% tej podstawy, czyli wydatek około 550 zł,

–  przy przychodach rocznych od 300 tys. zł podstawa wyniesie 180 % przeciętnego wynagrodzenia – 9% tej podstawy, czyli wydatek około 990 zł,

–  istnieje alternatywna możliwość określenia miesięcznej składki zdrowotnej, jeśli przez cały poprzedni rok kalendarzowy przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą. To może przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym pomniejszonym o zapłacone składki społeczne (jeśli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów). Po zakończeniu roku kalendarzowego, przedsiębiorca ma obowiązek wpłacić różnicę między wpłaconymi składkami zdrowotnymi, a składką roczną ustaloną w oparciu o przeciętne wynagrodzenie. 

•  W przypadku podatników będących na karcie podatkowej (od 1 stycznia 2022 r. w nowym systemie podatkowym, nie będzie możliwości założenia karty podatkowej) składka zdrowotna wyniesie 9% podstawy minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł.

•   Zapłata w styczniu za składkę grudniową, przyczyni się do braku możliwości jej odliczenia od podatku. Jeśli zatem opłacąją Państwo składkę zdrowotną za miesiąc grudzień, jeszcze przed przekroczeniem roku kalendarzowego, zostanie ona odliczona od podatku. 

2. Zasady ogólne:

• wyższa kwota wolna od podatku – 30 000 zł i wyższy drugi próg podatkowy 32% z 85 528 zł do 120 000 zł. Zatem przy dochodzie do 30 000 zł rocznie nie płaci się podatku. Podatek płacimy od nadwyżki,
• wspólne rozliczenie małżonków będzie również możliwe w przypadku zawarcia związku małżeńskiego w trakcie roku, za który jest składane rozliczenie roczne,
• następuje utrata przywileju rozliczania się jako rodzica samotnie wychowującego dziecko – oznacza to, że dochód rodzica nie będzie mógł być tak jak do tej pory podwojony.

3. Ulga dla klasy średniej jest stosowana, gdy suma przychodów w roku podatkowym wynosi mieści się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł

Kwota ulgi dla pracowników lub przedsiębiorców na skali podatkowej będzie się różniła w zależności od wysokości osiąganych przychodów i będzie wynosić:

• dla przychodów do kwoty 68.411,99 zł ulga nie przysługuje
• dla przychodów mieszczących się w przedziale od 68 412 zł do 102 588 zł ulgę wylicza się wg wzoru = (przychód x 6,68% – 4566 zł) ÷ 0,17
• dla przychodów mieszczących się w przedziale od 102 588,01 zł do 133 692 zł ulgę wylicza się wg wzoru = (przychód x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17, dla A(przychód) wyższego od 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł
• dla przychodów powyżej kwoty 133,692,01 zł ulga nie przysługuje.

Za przychód rozumie się sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu skalą podatkową przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne.

Z ulgi nie skorzystają:

• emeryci uzyskujący przychody z tytułu emerytury
• zleceniobiorcy
• przychody z umów o dzieło

4. Obniżenie stawek ryczałtu dla niektórych branż:

• Osoby świadczące usługi w zakresie opieki zdrowotnej (lekarze, stomatolodzy, pielęgniarki i położne), architektury, analiz technicznych, inżynierowie – stawka ryczałtu spadnie z 17 – 15% do 14%.
• Osoby świadczące usługi w obszarze IT (usługi programistyczne, wydawanie gier komputerowych, zarządzanie sieciami oraz systemami informatycznymi ) – stawka ryczałtu spadnie z 15% do 12%, 
• Nauczyciele – stawka wynosi 8,5%

5. Wykup przedmiotu leasingu po 31.12.2021

Od 2022 r. sprzedaż wykupionych z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego środków trwałych (np. samochodów), o ile nastąpi w przeciągu 6 lat od wycofania ich z działalności gospodarczej, będzie generowała przychód z działalności gospodarczej. Znaczenie ma tutaj data wykupu, a nie data obowiązywania umowy leasingowej. Jeśli wykup nastąpi jeszcze w roku 2021, nie trzeba wprowadzać pojazdu do działalności gospodarczej, po upływie pół roku od wykupu można go sprzedać prywatnie i nie wywoła to obciążeń podatkowych.

6. Zmiana sposobu ustalania wartości początkowej środków trwałych

Za wartość początkową środków trwałych od 2022 r. uznaje się, w razie odpłatnego nabycia – cenę ich nabycia, jednak jeżeli były używane przez podatnika przed wprowadzeniem ich do działalności i nie były wcześniej amortyzowane, za wartość początkową uznajemy cenę ich nabycia, która nie może być wyższa od ich wartości rynkowej. Przy wprowadzeniu  na działalność używanego przedmiotu należy zweryfikować jego cenę rynkową.

7. Brak możliwości amortyzacji  nieruchomości  mieszkalnych

Przepisy Nowego Ładu wprowadzają również zmiany w zakresie amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami nastąpi wyłączenie z kosztów podatkowych amortyzacji budynków i lokali mieszkalnych. Nieruchomości o charakterze mieszkalnym wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej nie będą podlegały amortyzacji, ale również nie będą ujmowane w ewidencji środków trwałych. Rok 2022 będzie okresem przejściowym, w którym będzie można ująć w kosztach podatkowych odpisy amortyzacyjne od budynków i lokali mieszkalnych, które zostały wprowadzone na stan środków trwałych i były amortyzowane w poprzednich latach. Budynki i lokale mieszkalne wprowadzone do działalności od roku 2022 nie będą podlegały amortyzacji.

Zmianami objęty został również wynajem prywatny mieszkań. Od 2023 r. najem prywatny (tj. dokonywany poza działalnością gospodarczą) nie będzie mógł być już rozliczany na zasadach ogólnych (tj. według skali podatkowej). Jego rozliczanie będzie możliwe wyłącznie na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zmiana zakłada, że wszystkie przychody związane z najmem i dzierżawą będą opodatkowane ryczałtem, a stawki podatkowe pozostaną na dotychczasowym poziomie, tj. 8,5% podatku od przychodów poniżej 100 tys. zł oraz 12,5% od nadwyżki ponad tę kwotę. W wyniku wprowadzonych zmian, zgodnie z zasadami opodatkowania ryczałtem, właściciele mieszkań i innych składników majątku nie będą też mogli odpisać od podatku kosztów remontów, czy innych wydatków związanych z utrzymaniem tego mieszkania.

8. Limity płatności gotówkowych 8000zł i 20000zł

• przypadku transakcji B2B (pomiędzy przedsiębiorcami) limit gotówkowy w transakcji  nie może przekroczyć 8 000 zł (w tym roku jest 15.000zł). Faktury opłacone gotówką ponad limit nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.      
• przypadku transakcji B2C (przedsiębiorca-os. fizyczna) limit gotówkowy w transakcji nie może przekroczyć 20 000 zł. Przyjęcie gotówki przez przedsiębiorcę powyżej limitu będzie skutkowało rozpoznaniem dodatkowego przychodu w wysokości otrzymanej gotówki – podwójne opodatkowanie od nadwyżki 20 000 zł

9. Obowiązkowe terminale płatnicze dla przedsiębiorców, którzy posiadają kasy fiskalne

W celu zapewnienia możliwości wyboru najbardziej dogodnej metody zapłaty za produkt lub usługę przedsiębiorca będzie zobligowany do zapewnienia możliwości dokonywania płatności za pomocą bezgotówkowych instrumentów płatniczych.

Od 1 stycznia przedsiębiorca posiadający kasę fiskalną ma obowiązek zapewnić płatność przy użyciu instrumentu płatniczego (np. terminal płatniczy). 

Od 1 lipca przedsiębiorca posiadający kasę fiskalną online ma obowiązek synchronizacji terminala płatniczego z kasą fiskalną online. Za brak synchronizacji przewidziana jest grzywna w wysokości 5000zł.

Co do zakupu terminali ustawodawca przewiduje odliczenie od podstawy opodatkowania kwoty:

• 2500 zł w przypadku podatników zwolnionych z ewidencjonowania na kasie fiskalnej
• 1000 zł w przypadku podatników innych niż zwolnieni

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki.

10. Nabycia sprawdzające

Od 2022 roku powstał budżet na dokonywanie przez odpowiednich urzędników nabyć sprawdzających. Mają one kontrolować, czy sprzedawca wystawia i daje nabywcy paragon fiskalny (a dopiero później ewentualną resztę). W związku z tym uważam, że częstotliwość takich kontroli może wzrosnąć. Proszę pamiętać o wydaniu paragonu nawet wtedy, gdy nabywca go nie chce.

11. Nielegalne zatrudnienie

Od 2022 roku to pracodawca będzie ponosił pełną odpowiedzialność za nielegalne zatrudnienie. Odpowiedzialnością tą będzie opłacenie wszystkich zaległych składek ZUS za pracownika, brak możliwości ujęcia wynagrodzenia jako koszt podatkowy, naliczenie dodatkowego sankcyjnego przychodu (a więc wyższy podatek dochodowy) oraz konieczność podpisania umowy z tym pracownikiem.