Podatek dochodowy jest nieodłącznym elementem prowadzenia wszelkiego rodzaju działalności gospodarczej. Określenie „odroczony” stosowane w odniesieniu do podatku dochodowego nie oznacza przesunięcia terminu jego zapłaty, a wskazuje na hipotetyczną kwotę, która w przyszłości będzie należna organom podatkowym lub zostanie zwrócona podmiotowi.
Odroczony podatek dochodowy związany jest przede wszystkim z różnicami przejściowymi, wynikającymi z innego momentu ujęcia poszczególnych kosztów i przychodów na potrzeby bilansowe i podatkowe. W związku z powyższym jednostka jest zobowiązana do ustalenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub określenia rezerw na odroczony podatek.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzone są w sytuacji zaistnienia ujemnych różnic przejściowych, które wystąpią gdy:
- wartość bilansowa aktywów < wartość podatkowa aktywów,
- wartość bilansowa pasywów > wartość podatkowa pasywów
Aktywa na odroczony podatek dochodowy to kwota, która w przyszłości będzie podlegała odliczeniu, dzięki czemu pomniejszy podstawę opodatkowania. Ustalana jest na podstawie stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.
Rezerwy na odroczony podatek dochodowy tworzone są w momencie wystąpienia dodatnich różnic przejściowych, czyli w sytuacji gdy:
- wartość bilansowa aktywów > wartość podatkowa aktywów,
- wartość bilansowa pasywów < wartość podatkowa pasywów
Rezerwy na odroczony podatek dochodowy to kwota, która w przyszłości stanie się zobowiązaniem podatkowym. Powiększy ona podstawę opodatkowania, która wpłynie na większą wartość podatku do zapłaty. Ustalana jest na podstawie stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.
Nie wszystkie podmioty gospodarcze są zobowiązane do ustalenia wartości aktywów i tworzenia rezerw na odroczony podatek dochodowy. Tworzą je przede wszystkim stosunkowo duże podmioty. Aktywa oraz rezerwy na odroczony podatek dochodowy wykazywane są w bilansie i rachunku zysków i strat.
