Podatki VAT należny i VAT naliczony są pojęciami szczególnie istotnymi z punktu widzenia czynnych podatników VAT, nie posiadających zwolnienia zarówno przedmiotowego, jak i podmiotowego.
VAT należny
VAT należny określa wartość podatku, związanego ze sprzedażą towarów lub usług. Jego wysokość jest uzależniona od ceny netto oraz stawki podatku i obliczana jest jako iloczyn tych dwóch składowych.
Obowiązek podatkowy powstaje co do zasady w momencie wykonania usługi lub dostawy towaru. Podatek należny wykazywany jest w części deklaracyjnej i ewidencyjnej pliku JPK za dany okres rozliczeniowy i wpłacany do Urzędu Skarbowego do 25. dnia następnego miesiąca, w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie lub do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale przez podatników rozliczających się kwartalnie. Podatek należny może być pomniejszony o podatek naliczony.
VAT wpłacany do US = VAT należny – VAT naliczony
VAT naliczony
Z kolei VAT naliczony, określa wartość podatku, związanego z nabyciem towarów lub usług. Jego wysokość, podobnie jak w przypadku podatku należnego zależy od ceny netto oraz stawki podatku i wyliczana jest w taki sam sposób. Podatek naliczony może być odliczony od podatku należnego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą, będący czynnym podatnikiem podatku VAT ma obowiązek dokumentowania wartości podatku należnego wystawianymi fakturami sprzedażowymi oraz podatku naliczonego fakturami wystawianymi przez sprzedawcę towarów i usług, które nabył. Dokonując rozliczenia podatku należnego, może odliczyć od niego podatek naliczony. Wówczas w zależności od otrzymanej różnicy, powstaje zobowiązanie wobec Urzędu Skarbowego lub nadwyżka, którą można wykorzystać w kolejnym okresie rozliczeniowym.
